Strategia restytucji konia huculskiego w jego naturalnym środowisku

5. Plan Strategii

5.1. Założenia Strategii

1). Strategia ma charakter kierunkowy i jej zadaniem jest inspirowanie Partnerów (interesariuszy) do podejmowania działań w ramach Strategii. Realizacja zadań w ramach Strategii wymaga konsultacji z Koordynatorem Konsorcjum po stronie polskiej i ukraińskiej.

2). Horyzont czasowy – do 2025 roku:

a. 2015-2020 – łącznie z ustaleniem zadań realizacyjnych,
b. 2021-2025 – bez zadań realizacyjnych.

3). Obszar objęty realizacją strategii (w załączeniu mapa):

c. Zasadniczy: województwa podkarpackie, obwód zakarpacki,
d. Obszar przyległy-powiązany: województwo małopolskie, obwody: lwowski i iwano-frakowski,
e. Obszar oddziaływania strategii: cała Polska, cała Ukraina.

4). Podmiot Strategii:

Konsorcjum pn. Polsko-Ukraińskie Centrum Hodowli i Promocji Konia Huculskiego w Rudawce Rymanowskiej założone przez partnerów projektu tj. Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy Odrzechowa (ZDIZ-PIB Odrzechowa), Okręgowy Związek Hodowców Koni Rzeszów i Naukowo-Produkcyjna Asocjacja „PLEMKONECENTR” w Sołyczynie (NVA PLEMKONECENTR).
Koordynatorem realizacji Strategii jest OZHK w Rzeszowie.

5). Instytucje wspierające proces wdrażania Strategii:

Polska:

Polski Związek Hodowców Koni w Warszawie,
Polski Związek Hodowców Konia Huculskego w Tarnowie,
Małopolski Związek Hodowców Koni w Krakowie,
Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy w Balicach,
Bieszczadzki Park Narodowy Ustrzyki Górne,
Kombinat Rolny Kietrz sp. z o.o.,
Stowarzyszenie Hodowców i Miłośników Konia Huculskiego w Odrzechowej,
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.

Ukraina:

Ministerstwo Polityki Rolnej Ukrainy,
Instytut Hodowli Zwierząt w Charkowie,
Zakarpacka Państwowa Rolnicza Stacja Badawcza,
Zakarpacki Państwowy Urząd Obwodowy,
Narodowy Przyrodniczy Park „Huculszczyzna” w Kosowie,
Narodowy Park Przyrodniczy „Werhowynski”,
Lwowski Narodowy Uniwersytet Weterynarii i Biotechnologii,

6). Przedmiot Strategii: „Polsko-Ukraińska Strategia Restytucji Konia Huculskiego, w jego naturalnym środowisku” w obszarach:

a. Geograficzne, przyrodnicze i kulturowe środowisko występowania koni huculskich po stronie poslkiej i ukraińskiej,
b. Stan hodowli koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej,
c. Współczesne trendy użytkowania koni huculskich,
„Strategia restytucji konia huculskiego
w jego naturalnym środowisku do roku 2025”
d. Współpraca polsko-ukraińska związana z hodowlą i użytkowaniem koni huculskich.

7). Wyniki inwentaryzacji koni na Ukrainie powinny być uwzględnione w Strategii (wyniki inwentaryzacji należy włączyć do dokumentu strategii zaraz po ich udostępnieniu – można je włączać również jako wyniki cząstkowe w trakcie realizacji).

5.2. Wizja i misja

WIZJA do 2025 r.

Wizja nawiązuje do współpracy polskich i ukraińskich hodowców, zapoczątkowanej utworzeniem w roku 1925 w Żabiem (obecnie Werchowyna) Związku Hodowców Koni Rasy Huculskiej.

W polskiej i ukraińskiej części Karpat znacząco rozwinęła się hodowla koni rasy huculskiej, po stronie ukraińskiej uporządkowano bazę danych oraz księgę stadną koni rasy huculskiej.

Powstały nowe ośrodki hodowlane wykorzystujące naturalne łąki (połoniny) i pastwiska wysokogórskie. Hodowcy z Polski i Ukrainy przy udziale organizacji związkowych swoich krajów rozszerzyli współpracę w zakresie wymiany materiału zarodowego i podnoszenia poziomu hodowli koni huculskich. Wszechstronne użytkowanie koni huculskich powoduje stały wzrost znaczenia koni tej rasy w górzystych terenach Polski i Ukrainy.

Przy stadninach w obu krajach utworzone zostało zaplecze noclegowe dla turystów. Nawiązana i podjęta została współpraca Parków Narodowych z Polski i Ukrainy. Wytyczone i oznakowane zostały trasy wielodniowych rajdów konnych z Polski na Ukrainę i z Ukrainy do Polski z uwzględnieniem walorów turystycznych, krajobrazowych i kulturowych tej części Karpat. Rozwinięto współpracę z krajami karpackimi celem rozwoju turystyki konnej w południowym łuku Karpat. Powstaje ciekawa oferta turystyczno-rajdowa w tej części Europy, obejmująca szereg atrakcyjnych miejsc, w których pielęgnuje się dobra kulturowe Huculszczyzny.

MISJA do 2025 r.

Zachowanie konia huculskiego w jego naturalnym środowisku, jako części dziedzictwa kulturowego narodów Karpat. Wykorzystanie potencjału użytkowego koni rasy huculskiej przy zachowaniu ich cech pierwotnych. Wzrost atrakcyjności turystycznej polskiej i ukraińskiej części Karpat poprzez wspólne działania społeczno-gospodarcze na obszarach przygranicznych Polski i Ukrainy z wykorzystaniem wartości przyrodniczo-kulturowych i historycznych.

5.3. Cele strategiczne i operacyjne oraz zadania realizacyjne

Prezentowane poniżej drzewo celów i zadań powstało na podstawie oceny aktualnej sytuacji, uwzględniającej zidentyfikowane w procesie pracy zespołu ekspertów problemy i czynniki wewnętrzne (słabe i mocne strony obszaru) oraz zewnętrzne (szanse i zagrożenia w otoczeniu), które wpływają na możliwość rozwoju obszaru. Cele strategiczne (w 4 obszarach) określone są do 2025 roku i wskazują jakie problemy muszą zostać rozwiązane, aby osiągnąć misję. Cele operacyjne przypisane są do poszczególnych celów strategicznych a osiąga się je dzięki realizacji zadań.

Tabela 36. Cele strategiczne i operacyjne oraz zadania realizacyjne sformułowane w obszarach strategicznych po stronie polskiej i ukraińskiej

Obszar I:
Geograficzne, przyrodnicze i kulturowe środowisko obszaru występowania koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
1.1. Udokumentowane dziedzictwo kulturowe związane z koniem huculskim	1.1.1. Dokumentowanie dziedzictwa kulturowego związanego z rolą konia huculskiego w kulturze i historii narodów Karpat z wykorzystaniem nowych technologii
1.2. Zwiększony stopień znajomości dziedzictwa kulturowego związanego z koniem huculskim wśród mieszkańców i turystów	1.2.1. Działalność wydawnicza i produkcja filmów promujących rolę konia huculskiego w kulturze i historii narodów Karpat 1.2.2. Organizacja imprez kulturalnych i festiwali promujących rolę konia huculskiego w kulturze i historii narodów Karpat 1.2.3. Prowadzenie działań edukacyjnych

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
2.1. Wzrost liczby podmiotów realizujących programy rolno-klimatyczno-środowiskowe	2.1.1. Promowanie korzyści wynikających z utrzymywania koni huculskich w ich naturalnym środowisku 2.1.2. Upowszechnianie wiedzy na temat możliwości realizowania programów rolno-klimatyczno-środowiskowych 2.1.3. Udzielanie pomocy technicznej dla podmiotów realizujących programy rolno-klimatyczno-środowiskowe 2.1.4. Wspieranie realizacji przez podmioty programów rolno-klimatyczno-środowiskowych
2.2. Poprawa kultury utrzymania obszarów naturalnych dla potrzeb hodowli koni huculskich	2.2.1. Prowadzenie działań edukacyjnych 2.2.2. Współpraca z instytucjami naukowo-badawczymi w zakresie poprawy kultury utrzymania obszarów naturalnych
2.3. Zachowana bioróżnorodność cennych przyrodniczo kompleksów poprzez ich wykorzystanie jako pastwiska koni huculskich	2.3.1. Prowadzenie badań związanych z zachowaniem bioróżnorodności 2.3.2. Wdrażanie wyników badań 2.3.3. Promowanie wypasu koni huculskich na naturalnych pastwiskach w celu zachowania bioróżnorodności

Obszar II: Hodowla koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
3.1. Wysoka jakość prowadzonej pracy hodowlanej, w tym selekcji związanej z użytkowością	3.1.1. Współpraca z instytucjami naukowo-badawczymi w zakresie badań nad cechami pierwotnymi koni huculskich 3.1.2. Identyfikowanie genetyczne koni huculskich, opracowanie paszportu hodowlanego
3.2. Wysokie kompetencje selekcjonerów i hodowców koni huculskich	3.2.1. Doskonalenie kwalifikacji selekcjonerów 3.2.2. Doszkalanie hodowców 3.2.3. Upowszechnianie wiedzy i wyników badań związanych z prowadzeniem pracy hodowlanej

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
4.1. Zwiększenie populacji koni huculskich na Ukrainie	4.1.1. Inwentaryzowanie i monitorowanie pogłowia koni huculskich na Ukrainie 4.1.2. Opracowanie programu hodowlanego dla zinwentaryzowanych w typie koni huculskich na Ukrainie 4.1.3. Prowadzenie pracy hodowlanej 4.1.4. Tworzenie programów i planów hodowlanych według kierunków użytkowości po stronie ukraińskiej
4.2. Utrzymanie istniejących rodów i rodzin po stronie PL i UA	4.2.1. Ciągły monitoring stanów liczbowych rodów i rodzin
4.3. Rozwinięta współpraca w zakresie wymiany materiału hodowlanego oraz doświadczeń związanych z tworzeniem i realizacją programów hodowlanych	4.3.1. Utrzymanie dotychczasowych i rozszerzanie kontaktów oraz realizacja szkoleń i wyjazdów studyjnych

Obszar III: Współczesne trendy użytkowania koni huculskich

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
5.1. Utrzymanie i doskonalenie kontroli użytkowości koni huculskich	5.1.1. Organizacja prób dzielności koni młodych 5.1.2. Organizacja wystaw, pokazów i imprez hodowlano-użytkowych
5.2. Zwiększenie turystycznego, rekreacyjnego i rajdowego użytkowania koni huculskich	5.2.1. Organizacja rajdów konnych krajowych i transgranicznych 5.2.2. Organizacja szkółek i ośrodków jeździeckich 5.2.3. Organizacja imprez i pokazów prezentujących tradycyjne sposoby użytkowania koni huculskich 5.2.4. Tworzenie infrastruktury do uprawiania turystyki z wykorzystaniem konia huculskiego 5.2.5. Edukacja dzieci i młodzieży z wykorzystaniem konia huculskiego 5.2.6. Rozwój usług związanych z jeździectwem i użytkowaniem zaprzęgowym dla osób początkujących
5.3. Rozwój hipoterapii z wykorzystaniem konia huculskiego	5.3.1. Promowanie konia huculskiego jako najbardziej przydatnego do różnych form hipoterapii 5.3.2. Utworzenie profesjonalnego ośrodka szkoleniowego hipoterapii na Ukrainie
5.4. Przygotowanie kadr instruktorskich, terapeutów, przewodników i obsługi ruchu turystycznego	5.4.1. Organizacja szkoleń i kursów 5.4.2. Nawiązanie współpracy z instytucjami certyfikującymi
5.5. Rozwój zintegrowanej oferty turystyki konnej	5.5.1. Opracowanie zintegrowanej koncepcji turystyki konnej 5.5.2. Powołanie i uruchomienie pracy zespołu roboczego do spraw wdrożenia nowych produktów turystyki konnej 5.5.3. Wdrożenie nowych produktów turystyki konnej 5.5.4. Tworzenie zintegrowanych systemów informacji o turystyce konnej w obu krajach uwzględniających wartości krajoznawcze, kulturowe i historyczne
5.6. Rozwinięta promocja i akwizycja zintegrowanej oferty przemysłu konnego	5.6.1. Prowadzenie wspólnej promocji i sprzedaży oferty turystyki konnej oraz produktów przemysłu konnego 5.6.2. Współpraca z turoperatorami

Obszar IV: Współpraca polsko-ukraińska związana z hodowlą i użytkowaniem koni huculskich

Cele operacyjne:	Zadania realizacyjne:
6.1. Nawiązanie współpracy polsko-ukraińskiej na szczeblu właściwych Ministerstw: Gospodarki, Rolnictwa i Turystyki oraz lokalnych samorządów	6.1.1. Tworzenie projektów i programów powodujących wzrost atrakcyjności terenów przygranicznych poprzez rozwój infrastruktury lokalnej służącej hodowli i użytkowaniu koni huculskich 6.1.2. Organizacja konferencji, sympozjów dotyczących walorów przyrodniczych, klimatycznych i środowiskowych w hodowli i użytkowości koni huculskich w Karpatach 6.1.3. Wspieranie tworzenia programów operacyjnych przez samorządy Polski i Ukrainy wskazujących na priorytet hodowli i wartości kulturowych koni huculskich
6.2. Wspólne działania integracyjne organizacji hodowlanych i związkowych Polski i Ukrainy reprezentujących interesy hodowców koni rasy huculskiej	6.2.1. Ujednolicanie w Polsce i na Ukrainie standardów związanych z hodowlą koni huculskich tj. celów, metod hodowli i sposobów selekcji 6.2.2. Ujednolicanie metod oceny wartości użytkowej - dzielności koni huculskich z uwzględnieniem specyfiki i sposobów ich użytkowania w Polsce i na Ukrainie 6.2.3. Organizacja szkoleń i kursów dla hodowców i użytkowników koni huculskich w obu krajach, a także staży i praktyk dla studentów i absolwentów szkół rolniczych 6.2.4. Aplikowanie o środki z programów unijnych na projekty promujące hodowlę i wszechstronną użytkowość koni huculskich w naturalnym środowisku Karpat 6.2.5. Inicjowanie i rozwijanie współpracy z organizacjami hodowców z innych krajów 6.2.6. Podnoszenie standardów jakości i bezpieczeństwa w aspekcie świadczenia usług turystycznych 6.2.7. Powołanie organizacji hodowców koni huculskich na Ukrainie, która będzie ich reprezentować
6.3. Współpraca parków narodowych, uczelni wyższych oraz instytucji naukowo-badawczych i ośrodków hodowli koni huculskich w Polsce i Ukrainie	6.3.1. Wzajemna prezentacja walorów przyrodniczych, turystycznych i krajoznawczych parków narodowych w obu sąsiadujących krajach 6.3.2. Wykreowanie atrakcyjnej oferty turystycznej parków narodowych z wykorzystaniem turystyki konnej 6.3.3. Wykorzystywanie koni huculskich do wykonywania zadań własnych parku np. straż konna 6.3.4. Tworzenie, inicjowanie wspólnych projektów i tematów naukowych podejmujących ocenę i zachowanie cech pierwotnych koni huculskich hodowanych i użytkowanych w naturalnym środowisku 6.3.5. Inicjowanie i rozwijanie współpracy parków narodowych, uczelni wyższych i instytucji naukowo-badawczych z innych krajów-członków HIF
6.4. Promowanie Polsko-Ukraińskiej Strategii Restytucji Konia Huculskiego W Jego Naturalnym Środowisku	6.4.1. Organizacja praktyk, staży oraz wolontariatu dla studentów i absolwentów szkół oraz właścicieli i pracowników stadnin i ośrodków hodowli koni huculskich, 6.4.2. Prezentacja strategii restytucji konia huculskiego na zewnątrz: przed i z pomocą instytucji i organizacji, które mogły by dać wsparcie, stać się sojusznikami Strategii 6.4.3. Promocja konia huculskiego poprzez: publikacje w czasopismach naukowych i popularnych, media oraz prowadzenie konferencji, seminariów 6.4.4. Poszukiwanie i wykorzystywanie nowych miejsc promocji konia huculskiego

5.4. Sposób wdrażania Strategii

„Polsko-Ukraińska Strategia Restytucji Konia Huculskiego w jego naturalnym środowisku” ma charakter kierunkowy i jej zadaniem jest inspirowanie Partnerów do podejmowania wspólnych i indywidualnych działań w ramach strategii. Realizacja zadań w ramach strategii będzie wymagała konsultacji z Koordynatorem Konsorcjum po stronie polskiej i ukraińskiej.

Skuteczność wdrażania strategii jest zadaniem wspólnym Konsorcjum i jego partnerów (interesariuszy). Zadania realizacyjne zapisane w strategii są powiązane lub spójne z działaniami prowadzonymi przez interesariuszy (hodowców i użytkowników koni huculskich oraz ich organizacji i stowarzyszeń), której duża część stanowi sektor prywatny i pozarządowy.

Kluczowe we wdrażaniu strategii jest zainteresowanie i włączenie szerokiej grupy interesariuszy do realizacji strategii, uwzględniając następujący zasięg terytorialny:

obszar zasadniczy: województwa podkarpackie, obwód zakarpacki,
obszar przyległy-powiązany: województwo małopolskie, obwody: lwowski i iwano-frakowski,
obszar oddziaływania strategii: cała Polska, cała Ukraina.

Bardzo ważną dla skutecznośći wdrażania strategii będzie współpraca z jednostkami administracji publicznej: rządowej i samorządowej. Partnerzy z tej grupy mogą udzielić znacznej pomocy technicznej, jak również udostępnić środki finansowe na realizację zadań strategii.

Kluczową rolę w inicjowaniu i prowadzenia tej współpracy będą mieli uczestnicy Konsorcjum:

po stronie polskiej: Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy Odrzechowa (ZDIZ-PIB Odrzechowa), Okręgowy Związek Hodowców Koni w Rzeszowie (Koordynator Konsorcjum),
po stronie ukraińskiej: Naukowo-Produkcyjna Asocjacja „Plemkonecentr” w Sołyczynie (NVA Plemkonecentr).

Niezbędne będzie określenie, skali, zakresu i sposobu włączenia partnerów strategii do udziału w jej wdrożeniu. Ich udział powinien zakończyć się w części decyzjami o charakterze zobowiązań formalnych i decyzjami podjęcia zadań operacyjnych.

Jednym z najtrudniejszych zadań, a jednocześnie wyzwań dla partnerów strategii będzie pozyskiwanie środków na realizację zadań strategii. Oprócz środków własnych partnerów kluczowym będzie wykorzystanie dostępnych środków pomocy, a w szczególności funduszy Unii Europejskiej.

W zakresie współdziałania interesariuszy po stronie ukraińskiej utrudnieniem jest fakt, że aktualnie nie istnieje wspólny podmiot formalnie zrzeszający interesariuszy i reprezentujący ich na forum międzynarodowym.

Poniżej określone zostały założenia wdrożenia strategii:

1. Strategia będzie służyła wielu partnerom i ze względu swój charakter i funkcję jest ona dokumentem kierunkowym.
2. Przedstawione w strategii zadania będą realizowane przez interesariuszy w miarę ich aktualnych możliwości oraz na podstawie bieżącej oceny sytuacji w otoczeniu.
3. Realizatorem strategii jest Konsorcjum pn. Polsko-Ukraińskie Centrum Hodowli i Promocji Konia Huculskiego w Rudawce Rymanowskiej. Koordynatorem Konsorcjum jest Okręgowy Związek Hodowców Koni w Rzeszowie.
4. Koordynator Konsorcjum będzie określał sposób wdrożenia strategii.
5. W okresie wdrażania strategii Koordynator Konsorcjum będzie występował w różnych rolach, w tym jako:
- bezpośredni samodzielny realizator działań,
- inicjator i animator działań,
- uczestnik działań podejmowanych wspólnie z innymi partnerami instytucjonalnymi i prywatnymi,
- wspierający organizacyjnie, technicznie działania podejmowane przez partnerów instytucjonalnych i prywatnych.
6. Wdrożenie strategii będzie wymagało przygotowania szczegółowych działań operacyjnych (operacjonalizacji) formułowanych pojedynczo lub zbiorczo w ramach programów i projektów. Ich przygotowanie, a następnie wykonanie będzie miało miejsce na podstawie wspólnych oraz indywidualnych decyzji partnerów.
7. Do realizacji Strategii niezbędne będzie podejmowanie działań:
- samodzielnych przez Koordynatora Konsorcjum,
- samodzielnych przez partnerów strategii,
- wspólnych z udziałem partnerów.
8. W przypadku działań realizowanych wspólnie powinno to być realizowane najczęściej w sformalizowanej formie, przy zachowaniu indywidualnej odpowiedzialności za przypisane partnerom zadania.
9. Przygotowując projekty do realizacji w ramach strategii oraz podejmując się szczegółowych zadań partnerzy będą korzystali z następujących kategorii źródeł finansowania:
- środki własne partnerów,
- dotacje i subwencje krajowe (polskie i ukraińskie),
- dotacje od jednostek samorządu terytorialnego,
- darowizny,
- środki z dochodów osiąganych ze wspólnych przedsięwzięć, realizowanych przez partnerów,
- dostępne publicznie środki pomocy, w szczególności fundusze UE (dostępne w ramach aplikacji składanych na poziomie krajowym i regionalnym).
10. Wdrożenie Strategii będzie monitorowane poprzez cykliczne analizowanie informacji pozyskiwanych do z góry określonych wskaźników przypisanych do celów operacyjnych.
11. Wszystkie działania związane z wdrożeniem strategii będą monitorowane i ewaluowane odrębnie po stronie polskiej i ukraińskiej przez wyznaczone po obu stronach jednostki. Integratorem wszystkihch tych działań będzie Koordynator Konsorcjum.

5.5. Monitoring i ewaluacja Strategii

Istotnym wymogiem, stawianym dokumentom strategicznym, jest wewnętrzny system monitorowania i ewaluacji postępów we wdrażaniu oraz osiąganiu założonych celów.

Monitoring polega na regularnym pozyskiwaniu, przetwarzaniu i przechowywaniu aktualnych informacji o realizowanej strategii w sposób usystematyzowany, to jest taki, aby informacje były zawsze aktualne, uporządkowane i dostępne dla zainteresowanych partnerów strategii.

Celem systemu monitorowania i ewaluacji jest:

ocenianie skuteczności strategii,
wczesne ostrzeganie przed zagrożeniami, ktore mogą utrudnić lub uniemożliwić osiąganie przyjętych w strategii celów,
dostarczenie informacji niezbędnych do ewaluacji i w konsekwencji podjęcia decyzji o aktualizacji całej strategii lub niektórych jej elementów.

Zakres monitorowania i ewaluacji obejmuje ocenę:

realizacji zadań strategii,
uzyskiwanych wskaźników pomiaru realizacji celów operacyjnych wskazujących stopień ich osiągnięcia,
aktualności czynników rozwojowych wewnętrznych i w otoczeniu, które w istotny sposób wpłynęły na strategię, z punktu widzenia rozpoznania ich zmian w stopniu uzasadniającym aktualizację strategii, a przynajmniej dokonanie analizy stopnia jej aktualności. Szczególną rolę odgrywają czynniki, których analiza pozwoli zdiagnozować ewentualne zagrożenia dla realizacji strategii.

System ten będzie obejmował dwa podsystemy:

monitoringu obejmujący zbieranie i selekcjonowanie, przechowywanie i przetwarzanie informacji niezbędnych do wyliczania wskaźników monitoringu. Ważne jest, aby informacje były zawsze aktualne, uporządkowane i dostępne dla zainteresowanych partnerów strategii.
ewaluacji obejmującej ocenę i interpretację zgromadzonych w podsystemie monitoringu danych. Dla prowadzonej oceny wykorzystana zostanie ewaluacja on-going*6.

System wskaźników będzie spójny i podporządkowany jako całość monitorowaniu celów operacyjnych, a w konsekwencji strategicznych. Aby umożliwić sprawne prowadzenie ewaluacji wskaźniki będą spełniały następujące kryteria:

mierzalność – wskaźniki powinny być możliwe do zmierzenia na odpowiednio wysokim poziomie dokładności,
rzetelność – pomiar wskaźników powinien być dokonywany w sposób obiektywny, za każdym razem na tych samych zasadach,
trafność – wskaźniki powinny odzwierciedlać faktyczny poziom realizacji celów tak, aby odzwierciedlać rzeczywiste wyniki działań,
dostępność – wskaźniki powinny być dostępne dla osób lub instytucji dokonujących ewaluacji, ich pozyskanie powinno być proste i nie wymagać nadmiernych nakładów czasowych i finansowych.

Sposób prowadzenia monitoringu

Podsystem monitoringu określa:

źródła, zakres, częstotliwość pozyskiwania informacji,
sposób gromadzenia, przetwarzania, porządkowania i przechowywania informacji,
sposób, zakres i częstotliwość sporządzania okresowych raportów oraz ich adresatów,
zasady korzystania z informacji.

Niezbędne jest wykorzystywanie różnych źródeł informacji. Część informacji będzie pozyskiwana z istniejących systemów monitoringu i wyspecjalizowanych instytucji, w tym GUS. Ich zasoby informacyjne, zwłaszcza standardowo publikowane, mają jednak ograniczoną przydatność. Niezbędne będzie organizowanie pozyskiwania informacji od partnerów oraz prowadzenie okresowych badań (np. ankietowych).

Podsystem ewaluacji

Ewaluację definiuje się jako badanie społeczno-ekonomiczne, realizowane w celu oceny jakości i efektów wdrażanej strategii. Ocena taka dokonywana jest w oparciu o odpowiednie kryteria (oparte o wytyczne Komisji Europejskiej):

trafność (ang. relevance) – czy cele Strategii odpowiadają potrzebom jej interesariuszy?
efektywność (ang. efficency) – czy działania w ramach realizacji strategii są racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia? Czy ponoszone koszty są proporcjonalne do osiąganych efektów?
skuteczność (ang. effectivenness) – czy wdrażanie działań w ramach strategii przyczynia się do realizacji założonych celów strategicznych?
użyteczność (ang. utility) - czy realizacja Strategii przyczynia się do lepszego zaspokojenia potrzeb interesariuszy i rozwiązywania zidentyfikowanych problemów? Czy interesariusze faktycznie korzystają z efektów działań? Czy pojawiają się niepożądane, negatywne efekty uboczne realizowanych działań?
trwałość (ang. sustainability) – Czy pozytywne skutki realizacji strategii mają charakter stały? Czy efekty działań będą trwałe?

Kryteriami oceny realizacji strategii będą:

osiągnięty poziom wskaźników celów operacyjnych,
poziom rozwiązywania problemów zidentyfikowanych w strategii.

Ewaluacja będzie polegała na analizie informacji uzyskanych z systemu monitoringu i badań opinii interesariuszy.

5.6. Wskaźniki celów operacyjnych strategii

Ocena stopnia realizacji Strategii będzie dokonywana za pomocą obiektywnie weryfikowalnych wskaźników rezultatów. Poniższa tabela prezentuje oczekiwane rezultaty dla każdego celu operacyjnego.

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
1.3. Udokumentowane dziedzictwo kulturowe związane z koniem huculskim	Liczba wydanych/zdygitalizowanych dokumentów Liczba osób korzystających z udokumentowanego dziedzictwa kulturowego związanego z koniem huculskim.
1.4. Zwiększony stopień znajomości dziedzictwa kulturowego związanego z koniem huculskim wśród mieszkańców i turystów	Liczba osób, do których dotarła informacja nt. dziedzictwa kulturowego związanego z koniem huculskim

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
2.4. Wzrost liczby podmiotów realizujących programy rolno-klimatyczno-środowiskowe	Liczba podmiotów, które realizują programy rolno-klimatyczno-środowiskowe.
2.5. Poprawa kultury utrzymania obszarów naturalnych dla potrzeb hodowli koni huculskich	Powierzchnia obszarów utrzymanych w dobrej kulturze dla potrzeb hodowli koni huculskich.
2.6. Zachowana bioróżnorodność cennych przyrodniczo kompleksów poprzez ich wykorzystanie jako pastwiska koni huculskich	Powierzchnia pastwisk w cennych przyrodniczo kompleksach.

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
3.3. Wysoka jakość prowadzonej pracy hodowlanej, w tym selekcji związanej z użytkowością	Liczba klaczy hodowlanych. Liczba ogierów hodowlanych.
3.4. Wysokie kompetencje selekcjonerów i hodowców koni huculskich	Liczba osób uczestnicząca w różnych przedsięwzięciach edukacyjnych podnoszących kwalifikacje selekcjonerów i hodowców koni huculskich.

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
4.4. Zwiększenie populacji koni huculskich na Ukrainie	Liczba koni huculskich na Ukrainie.
4.5. Utrzymanie istniejących rodów i rodzin po stronie PL i UA	Liczba istniejących rodów i rodzin po stronie PL i UA.
4.6. Rozwinięta współpraca w zakresie wymiany materiału hodowlanego oraz doświadczeń związanych z tworzeniem i realizacją programów hodowlanych	Liczba współpracujących hodowców

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
5.7. Utrzymanie i doskonalenie kontroli użytkowości koni huculskich	Liczba koni huculskich objętych kontrolą użytkowości
5.8. Zwiększenie turystycznego, rekreacyjnego i rajdowego użytkowania koni huculskich	Liczba koni użytkowanych w turystyce, rekreacji i rajdach Liczba osób korzystających z usług w zakresie turystyki, rekreacji i rajdów konnych.
5.9. Rozwój hipoterapii z wykorzystaniem konia huculskiego	Liczba koni huculskich użytkowanych w hipoterapii Liczba ośrodków hipoterapeutycznych w Polsce Liczba ośrodków hipoterapeutycznych na Ukrainie
5.10. Przygotowanie kadr instruktorskich, terapeutów, przewodników i obsługi ruchu turystycznego	Liczba osób, które ukończyły certyfikowane szkolenia i kursy
5.11. Rozwój zintegrowanej oferty turystyki konnej	Liczba nowych produktów turystyki konnej Liczba osób korzystających z oferty turystyki konnej
5.12. Rozwinięta promocja i akwizycja zintegrowanej oferty przemysłu konnego	Liczba osób korzystających z oferty turystyki konnej

Cele operacyjne:	Wskaźniki:
6.5. Nawiązanie współpracy polsko-ukraińskiej na szczeblu właściwych Ministerstw: Gospodarki, Rolnictwa i Turystyki oraz lokalnych samorządów	Liczba zrealizowanych wspólnych polsko-ukraińskich przedsięwzięć
6.6. Wspólne działania integracyjne organizacji hodowlanych i związkowych Polski i Ukrainy reprezentujących interesy hodowców koni rasy huculskiej	Liczba podjętych działań/inicjatyw integracyjnych organizacji hodowlanych i związkowych Polski i Ukrainy reprezentujących interesy hodowców koni rasy huculskiej
6.7. Współpraca parków narodowych, uczelni wyższych oraz instytucji naukowo-badawczych i ośrodków hodowli koni huculskich w Polsce i Ukrainie	Liczba podjętych wspólnych działań/inicjatyw parków narodowych, uczelni wyższych oraz instytucji naukowo-badawczych i ośrodków hodowli koni huculskich w Polsce i Ukrainie
6.8. Promowanie „Polsko-Ukraińskiej Strategii Restytucji Konia Huculskiego w jego naturalnym środowisku”	Liczba podjętych działań/inicjatyw i zorganizowanych wydarzeń promujących „Polsko-Ukraińską Strategię Restytucji Konia Huculskiego w jego naturalnym środowisku”

*6 Ewaluacja on-going - dokonywanie okresowej, bieżącej oceny realizacji strategii w okresie jej wdrażania i wpływu na rozwój partnerów strategii. Ocena ta, a przede wszystkim identyfikacja ewentualnych problemów, umożliwi weryfikację lub aktualizację dokumentu strategii.

Obszar I: Geograficzne, przyrodnicze i kulturowe środowisko obszaru występowania koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej

Obszar II: Hodowla koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej

Obszar III: Współczesne trendy użytkowania koni huculskich

Obszar IV: Współpraca polsko-ukraińska związana z hodowlą i użytkowaniem koni huculskich

Obszar I:
Geograficzne, przyrodnicze i kulturowe środowisko obszaru występowania koni huculskich po stronie polskiej i ukraińskiej